این کتاب به بررسی تاریخ تأسیس حکومت عباسی، شیوههای حکومتی و تهدیدات پیش روی آنان میپردازد و در ادامه نگاهی به رابطه و مواضع متقابل عباسیان با علویان و همچنین رابطه آنان با مردم میاندازد.
مؤلف در ادامه به معرفی شخصیت، نسب، جایگاه علمی و میزان مقبولیت اجتماعی امام رضا(ع) و مأمون میپردازد و سپس به شرایط و اوضاع آن روز حکومت و مجموعه شرایط سیاسی، مذهبی و اجتماعی پرداخته و در پایان این بخش دیدگاهها و تحلیلهای مختلفی پیرامون موضوع مطرح میسازد.
مؤلف در صدد دستیافتن به حقیقت در مسئله پیشنهاد خلافت و ولایتعهدی به امام رضا(ع) از سوی مأمون است. نویسنده این پرسشها را مطرح میسازد که مأمون در واگذاری خلافت تا چه میزان صداقت و جدیت داشت؟ موضعگیری امام در مقابل شرایط پیشآمده و ترفندهای مأمون چه بود؟
وی برخی اقدامات مأمون را به عنوان نقشهای برای رسیدن به هدفی خاص ترسیم کرده و آنها را سوال گونه نقد میکند. در ادامه نیز اقوال و ابهامات پیرامون وفات و شهادت امام رضا(ع) را نقد و بررسی نموده و در نهایت به عنوان ضمیمه، تعدادی از اسناد تاریخی را به همراه سند ذکر می کند.