استفهامات قرآن و ساحت هدایتگری آن / مهدیه میان محله

چکیده :

از آنجایی که « استفهامات قرآن و ساحت هدایتگری آن» موضوع اصلی پژوهش است مسیر اصلی ما سیر در آیات این کلام الهی است. قرآن، کتاب هدایت است و همواره انسان را به سوی عالی‌ترین مراتب رشد و کمال انسانی رهنمون است و برای رسیدن به این مهم، برترین و زیباترین روشهای حکیمانه را بکار برده است. از جمله‌ی این روشها، زینت کلام با پرسشهایی است که آدمی را بطور غیر مستقیم در جهت برنامه‌های انسان ساز سوق می‌دهد زیرا طرح مسائل بصورت سؤال و جواب انسان را وادار می‌کند که پاسخ را از درون و جوان و قلب خویش بشنود و آن را فکر و تشخیص خود بداند. در این صورت او در مقابل حق مقاومتی نمی‌کند و موضع نمی‌گیرد. لذاست که بیشتر از هزار آیه از آیات الهی دارای استفهام است. 

   هدف خود را از انجام این پژوهش آشنایی با ساختار ادبی استفهام، شناخت پرسشگر و مخاطب آیات استفهامی، چگونگی پاسخ‌ها به آیات استفهامی و در نهایت تأثیر آن در راهنمایی و هدایت بشر قرار دادم.

روشی که در این پژوهش بکار گرفته شده، روش کتابخانه‌ای و فیش برداری است و مطالب با استفاده از کتب نحوی و تفسیری و کتب لازم در این زمینه از جمله کتب ادبی استفاده شده است..

نتیجه‌ی حاصل شده از انجام این تحقیق این است که استفهامات قرآنی از قوی‌ترین انواع خطابات قرآنی است که از مخاطب می‌طلبد، علاوه بر استماع خطاب بیندیشد و پاسخ را بیابد. و با دسته‌بندی استفهام از جهت پرسشگر و مخاطب، میزان توجه و اهمیت آنها بر موضوع مورد پرسش مشخص می‌گردد و باعث شناخت میزان توجهات مستفهم و مستفهم منه می‌شود. 

از دیگر نتایج رسیده در این تحقیق آن است که قرآن کریم اصل استفهام را به رسیمت شناخته و همواره از آن بعنوان یک روش هدایتی استفاده می‌کند و افراد را به جنبه‌هایی که در زندگی خویش مغفول قرار داده‌اند و می‌بایست به آنها توجه کنند تا به کمال دست یابند آگاه می‌سازد. 

کلید واژه‌ها:  استفهام، هدایت