همزمان با ایام مبارک آغاز امامت و ولایت حضرت ولی عصر (عج الله تعالی فرجه الشریف) صبح امروز در جلسه اخلاق مطرح شد: برنامه زندگی جامعه مهدوی  باید براساس آنچه که مهدی موعود انتظار دارد، چیده شود؛ بخاطر همین دیگران نمی توانند برای ما برنامه زندگی بنویسند.

معصومه سادات صادقی در این برنامه با اشاره به فرازی از زیارت جامعه کبیره گفت: در زیارت جامعه با فرازی اینگونه سلام می دهیم که ائمه را بقیه الله خطلاب کرده و می خوانیم وَ بَقِيَّةِ اللَّه سلام بر شما ائمه ای که باقی گذارده خدا هستید . فرازهای جامعه کبیره برگرفته از آیات قرآن است.

هروجودی که منفعت بخش باشد و برای ما سعادت و رحمت و کمال داشته باشد و از جانب خداوند برای بشر به ودیعه گذاشته شده باشد و دارای آثار و برکات باشد بقیه الله است. چون مظهر هوالباقی خداوند است. همه آثار عالم مظهر اسماء الله هستند. بقیه الله وجود خیر آفرین و وجود سعادت آفرین می شود  و مظهر هوالباقی خداوند است.

وَ يَاقَوْمِ أَوْفُواْ الْمِكْيَالَ وَ الْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ  وَ لَا تَبْخَسُواْ النَّاسَ أَشْيَاءَهُمْ وَ لَا تَعْثَوْاْ فىِ الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ(85) بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيرٌْ لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ  وَ مَا أَنَا عَلَيْكُم بحَِفِيظٍ(86)

آیه درباره قوم حضرت شعیب است که مبتلی به کم فروشی بودند و نسبت به حلال و حرام اموال دقت نداشتند. آیه می فرماید ای قوم وزنه های خود را کامل پر کنید و جزء کم فروشان نباشید و با عدالت وزنه های خود را وزن کنید و کم نفروشید و از مردم چیزها را کم نکنید و در زمین فساد نکنید. اگر این کارها را بکنید بقیت الله خیرلکم ، لذا یکی از مصادیق بقیت الله در روی زمین می شود مال حلال که بدست آوردن.

پس بقیت الله مصداق های متعددی می تواند داشته باشد که اینجا در آیه قرآن می شود مال حلال و روزی حلال بدست آوردن. و این باقی مانده خدا و روزی حلال برای شما بهتر است اگر ایمان داشته باشید.

سر اینکه روزی حلال بقیت الله نامیده شده است بخاطر این است که روزی حلالی که نصیب شما می شود از جانب خداوند است. و این بهره ای از وجه الله است.

نتیجه اینکه هر چیزی که وجه الله باشد و مظهر اسم مبارک هوالباقی خداوند باشد، بقیت الله است. مصداق اتم و اکمل بقیت الله وجود ائمه علیهم السلام هستند و همه انبیاء و علماء ربانی که برای بندگان خدا و تعالی دین خدا زحمت می کشند می شوند مصداق بقیت الله هستند و حضرت علی علیه السلام نیز می فرمایند: العلماء هم الباقون ما بقی الدهر. زمانی هم که به آثار این علما نگاه می کنیم می بینیم این آثار سالهاست که باقی است و از آنها استفاده می شود. پس ما هم می توانیم به نوبه خود بقیت الله باشیم  به شرط آنکه چیزی که از ما باقی می ماند دارای آثار و برکات باشد. منشاء خیر و رحمت باشد.

امام صادق علیه السلام می فرمایند: «نَحْنُ الْمَثَانِي الَّتِي أَعْطَاها اللَّهُ نَبِيَّنَا مُحَمَّداً صلى الله عليه و آله، وَ نَحْنُ‏ وَجْهُ‏ اللَّهِ‏ نَتَقَلَّبُ فِي الْأَرْضِ بَيْنَ أَظْهُرِكُمْ، وَ نَحْنُ عَيْنُ اللَّهِ فِي خَلْقِهِ، وَ يَدُهُ الْمَبْسُوطَةُ بِالرَّحْمَةِ عَلى‏ عِبَادِهِ، عَرَفْنَا مَنْ عَرَفَنَا، وَ جَهِلْنَا مَنْ جَهِلَنَا وَ إِمَامَة.

زمانی که ائمه علیهم السلام وجه الله باشند پس ائمه بقیت الله  و مظهر تام این اسم هستند.

مصداق قرآنی وجه الله بودن این آیه شریفه است که خداوند می فرماید: کلُّ مَنْ عَلیها فَان وَ یبقَی وَجْهُ رَبَّک ذوالجلالِ والاکرام وقتی در کنار بقیت الله قرار گیرد مشخص می شود که همه چیز فانی است جز وجه الله که بقیه الله نیز مصداق آن است.

 مدیر مدرسه علمیه الزهراء علیهاالسلام در ادامه با اشاره به لقب خاتم الاوصیاء افزود: 

لقب خاتم اوصیاء الهی که بقیت الله است و گاهی با صفت الاعظم به کار برده می شود بر اساس روایتی است که : عَلِيُّ بْنُ إِسْمَاعِيلَ عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَيْدٍ الْحَنَّاطِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ الثَّقَفِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ الْبَاقِرَ ع يَقُولُ‏ الْقَائِمُ مِنَّا مَنْصُورٌ بِالرُّعْبِ مُؤَيَّدٌ بِالنَّصْرِ تُطْوَى لَهُ الْأَرْضُ وَ تَظْهَرُ لَهُ الْكُنُوزُ يَبْلُغُ سُلْطَانُهُ الْمَشْرِقَ وَ الْمَغْرِبَ وَ يُظْهِرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ دَيْنَهُ‏ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ‏ فَلَا يَبْقَى فِي الْأَرْضِ خَرَابٌ إِلَّا قَدْ عُمِرَ وَ يَنْزِلُ رُوحُ اللَّهِ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ ع فَيُصَلِّي خَلْفَهُ قَالَ قُلْتُ‏ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ مَتَى يَخْرُجُ قَائِمُكُمْ قَالَ إِذَا تَشَبَّهَ الرِّجَالُ بِالنِّسَاءِ وَ النِّسَاءُ بِالرِّجَالِ وَ اكْتَفَى الرِّجَالُ بِالرِّجَالِ وَ النِّسَاءُ بِالنِّسَاءِ وَ رَكِبَ ذَوَاتُ الْفُرُوجِ السُّرُوجَ وَ قُبِلَتْ شَهَادَاتُ الزُّورِ وَ رُدَّتْ شَهَادَاتُ الْعُدُولِ وَ اسْتَخَفَّ النَّاسُ بِالدِّمَاءِ وَ ارْتِكَابِ الزِّنَاءِ وَ أُكِلَ الرِّبَا وَ اتُّقِيَ الْأَشْرَارُ مَخَافَةَ أَلْسِنَتِهِمْ وَ خُرُوجُ السُّفْيَانِيِّ مِنَ الشَّامِ وَ الْيَمَانِيِّ مِنَ الْيَمَنِ وَ خَسْفٌ بِالْبَيْدَاءِ وَ قَتْلُ غُلَامٍ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ ص بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ اسْمُهُ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ النَّفْسُ الزَّكِيَّةُ وَ جَاءَتْ صَيْحَةٌ مِنَ السَّمَاءِ بِأَنَّ الْحَقَّ فِيهِ وَ فِي شِيعَتِهِ فَعِنْدَ ذَلِكَ خُرُوجُ قَائِمِنَا فَإِذَا خَرَجَ أَسْنَدَ ظَهْرَهُ إِلَى الْكَعْبَةِ وَ اجْتَمَعَ إِلَيْهِ ثَلَاثُمِائَةٍ وَ ثَلَاثَةَ عَشَرَ رَجُلًا وَ أَوَّلُ‏ مَا يَنْطِقُ‏ بِهِ‏ هَذِهِ‏ الْآيَةُ بَقِيَّتُ‏ اللَّهِ‏ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ‏ ثُمَّ يَقُولُ أَنَا بَقِيَّةُ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ خَلِيفَتُهُ وَ حُجَّتُهُ عَلَيْكُمْ فَلَا يُسَلِّمُ عَلَيْهِ مُسَلِّمٌ إِلَّا قَالَ السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا بَقِيَّةَ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ فَإِذَا اجْتَمَعَ إِلَيْهِ الْعِقْدُ وَ هُوَ عَشَرَةُ آلَافِ رَجُلٍ خَرَجَ فَلَا يَبْقَى فِي الْأَرْضِ مَعْبُودٌ دُونَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ صَنَمٍ وَ وَثَنٍ وَ غَيْرِهِ إِلَّا وَقَعَتْ فِيهِ نَارٌ فَاحْتَرَقَ وَ ذَلِكَ بَعْدَ غَيْبَةٍ طَوِيلَةٍ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يُطِيعُهُ بِالْغَيْبِ وَ يُؤْمِنُ بِهِ.

 لذا توصیه شده بهترین سلام به حضرت این عبارت است که بگوئیم السلام علیک یا بقیه الله فی ارضه .

اصحاب ائمه نیز ایشان را با عنوان بقیه الله نام می بردند لذا در هر زمانی امام حاضر در همان عصر بقیت الله هستند. اصحاب امام باقر علیه السلام وقتی می خواستند حضرت را تکریم و تمجیدی داشته باشند حضرت را با بقیه الله نام می بردند.

در داستان ولادت امام رضا علیه السلام که وقتی متولد شدند لب هایشان تکان می خورد و ... حضرت امام موسی کاظم فرمودند: ای نجمه این کرامت الهی بر تو مبارک باد که این بقیت الله فی ارضه هستند.

استاد حوزه در پایان ضمن اشاره به ضرورت توجه به این مباحث در زندگی اجتماعی خاطرنشان کرد: 

خداوند در ادامه آیه شریفه می فرماید: ان کنتم مومنین.  اگر ایمان دارید به اینکه حضرت بقیت الله است عمل و دعا کردن ما برای فرج به گونه دیگری خواهد بود و فقط زبانی نباشد.

آیا انتظار ما برای امام زمان با نگرانی همراه است و همه زندگی را براساس عصر انتظار چیده ایم؟ خیر. لذا جامعه ای منتظر که ادعای انتظار را دارد زندگی و برنامه زندگی را براساس انتظاری که برای آن دارد می کشد تنظیم می کند. بخاطر همین است که اگر قرار است ما در جامعه مهدوی زندگی کنیم باید برنامه زندگی را براساس آنچه که مهدی موعود انتظار دارد بچینیم بخاطر همین دیگران نمی توانند برای ما برنامه زندگی بنویسند. اختلافات ما با افرادی که براساس مبانی  و اسناد برگرفته از غرب برای ما برنامه می نویسند در همین است که آیا آن چیزی که غرب تنظیم می کند از سند 2030 و fatf  گرفته تا سایر اسناد آیا آنها براساس جامعه منتظر نوشته اند یا بر اساس اصول و مبانی و دیدگاه های خودشان است؟  در این موارد است که ما در برنامه ریزی و برنامه نویسی های خودمان اختلاف پیدا می کنیم. بحث ما اصولی و مبنایی است زیرا وقتی قرار است ما برنامه ای داشته باشیم که در آن انسان ها عبد خداوند و منتظر مهدی موعود بشوند ، این برنامه باید براساس این اصول نوشته شود نه براساس اصولی که دیگران برای ما تعریف می کنند. ما در بحث ارزشها و اصول و مبانی اختلاف داریم ولی در بحث روش ها خیلی از مواقع استفاده می کنیم. مثلا دموکراسی را با عنوان روشی ما استفاده می کنیم و حتی در همین مورد هم وقتی به خطبه های حضرت علی علیه السلام توجه بکنیم دموکراسی ترین حکومت را حضرت داشته اند. در همه این ها بحث ارزشی را ما نمی توانیم از دیگران پیروی کنیم زیرا ما در جامعه ای می خواهیم زندگی کنیم که به این آیه اعتقاد دارد  

بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيرٌْ لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ  وَ مَا أَنَا عَلَيْكُم بحَِفِيظٍ در آخر آیه خداوند بسیار جالب می فرمایند که قرار نیست من برای شما حفاظت کننده باشم زیرا من به شما اختیار داده ام . خود شما هستید که باید خودتان را حفظ کنید. لذا فردی که در عصر انتظار است و می خواهد زندگی خود را در این زمان و براساس این اصول جامعه منتظر بنا نماید باید به این برنامه توجه داشته باشد. برنامه زندگی روزانه ما نیز باید براساس همین اصول باشد که ما را به سمت انتظار و فرج سوق دهد و اگر قرار باشد این برنامه ما را از این مسیر جدا نماید در نهایت ما را از فرج غافل خواهد کرد.

نگاه ما به زیارت جامعه کبیره نباید صرفا یک نگاه زیارت خواندن باشد بلکه باید به این معارف به عنوان برنامه زندگی توجه نمائیم و هر قدم دقت داشته باشیم با این معارف ما به سمت هدف نزدیک شویم.

باید توجه داشته باشیم امام حی و زنده ناظر بر اعمال محبین و افراد هستند و حضرت می فرمایند أَنَا بَقِيَّةُ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ وَ خَلِيفَتُهُ وَ حُجَّتُهُ عَلَيْكُم‏ این صدا برای همه مردم آشناست چون همه حضرت را می بینند و ما هم ایشان را می بینیم اما نمی شناسیم . در قرآن کریم داریم سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الْآفَاقِ وَفِي أَنْفُسِهِمْ امام صادق علیه السلام در این باره می فرمایند اگر شما اعتقاد نداشته باشید امام زنده و حی شما را می بیند و شما او را می پسندید چگونه این آیه را تفسیر می کنید؟ پس همواره باید فرازهای جامعه کبیره را براساس آیات قرآن تفسیر نموده و به آن توجه نمائیم